Misschien zijn we bevooroordeeld, maar het Wilhelmus is toch wel één van de mooiste volksliederen. De melodie is heerlijk en brengt direct een moment van bezinning. Afijn, wij zijn van fan van ons eigen volkslied. Maar hoe zit het met de volksliederen van Europa? Tijdens het EK horen we ook de volksliederen van Frankrijk, Duitsland en Portugal weer eens. In dit artikel nemen we volksliederen onder de loep en geven wij ons oordeel.
Het Wilhelmus is het oudste volkslied ter wereld. Het lied stamt namelijk uit de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648). Wat begon als een verzetslied tegen de koning van Spanje is over de jaren heen het Nederlandse volkslied geworden. Hoewel sommige zinnen in het Wilhelmus voor verwarring zorgen, voelen de meeste Nederlanders zich direct verbonden met het volkslied. Echter schiet de zin ‘Duitsen bloed’ mensen weleens in het verkeerde keelgat. In de tijd dat het lied geschreven was verwees het woord ‘Duits’ echter gewoon naar Nederlands grondgebied. Het lied spoort Nederlanders aan om zich te verzetten en hun eigen identiteit te creëren. Belangrijker misschien wel is de melodie. Die heeft bij elke Nederlander toch wel een plekje in het hart.
De Fransen weten zich dit EK goed te maneuvreren in de zogenoemde ‘poule des doods’ waar ze onder andere tegen Duitsland 1-0 hebben gewonnen. Mooi aan de Fransen is dat je ze tijdens een EK of WK altijd uit volle borst ziet meezingen. Het Franse volkslied “La Marseillaise” heeft ook wel iets zeer herkenbaars. Dit lied is geschreven in 1792 door Claude Joseph Rouget de Lisle nadat Fankrijk de oorlog had verklaard aan Oostenrijk. Vandaar ook dat het lied oorspronkelijk “Chant de Guerre” was genaamd.
Duitsland speelt ook dit UEFA Euro 2020 sterk, maar nog echt overtuigend is het niet. Het team van Joachim Löw speelde tijdens groepsfase gelijk tegen Hongarije, toch best slappe hap. Heel gepast heet het Duitse volkslied “Deutschlandlied”. En hoewel de klassieke melodie best prettig is, klinkt het geheel wat somber en monotoon. Met zowel een team als een volkslied die niet overtuigen, is het maar hopen dat de Duitsers de kwartfinales halen.
Het Fratelli d'Italia is toegegeven toch wel een van de meest pakkende volksliederen die er is. De Italianen zingen het lied dan ook graag uit volle borst mee. Het “Il Canto degli Italiani” ofwel het Italiaanse volkslied heeft een pakkende, motiverende melodie. De optimistische energie van dit lied is wel even andere koek dan het deprimerende Deutschlandlied. De Italianen hebben zich dit EK op het nippertje een plek bemachtigt in de kwartfinales. In de verlenging werd het namelijk 2-1 tegen Oostenrijk. Hopelijk brengt het Italiaanse volkslied ze meer geluk in de wedstrijd tegen België.
“God Save the Queen” is de melodramatische naam van het Engelse volkslied. Zoals de titel al zegt is dit lied een ode aan de Engelse koningin. Maar welke dan precies? Dit lied komt uit 1747 en veranderd naar “God Save the King” als de monarch van het moment een man is. Net zo dramatisch als de titel van dit volkslied is de melodie. Maar eerlijk is eerlijk, mooi klinkt ie wel. Tot nu toe is Engelands EK prestatie niet bepaald om naar huis toe te schrijven, dus hopelijk staat de koningin ze bij in hun volgende wedstrijd.
“A Portuguesa” is de naam van het Portugese volkslied. Gecomponeerd door Alfreido Keil met tekst van Henrique Lopes de Mendonça en afkomstig uit 1890. Van origine was dit een marslied. Vooral gericht naar Engeland die Portugal onder druk zette met betrekking tot haar Afrikaanse koloniën. Maar hoe klinkt het lied? Qua melodie en toon een stuk vrolijker dan je zou verwachten voor een marslied!
Misschien is het je opgevallen dat we bewust een paar volksliederen niet hebben genoemd. De Belgische en Spaanse bijvoorbeeld. Wat betreft volksliederen is België een land zonder echte identiteit. Hun lied lijkt namelijk verdacht veel op de Franse Marseillaise. Het Spaanse lied daarentegen heeft geen officiële songtekst! Het enige wat de Spanjaarden dus kunnen is een beetje mee neuriën met de melodie. De volksliederen die het meeste in het oog springen, of in het oor springen, zijn die van Nederland, Frankrijk en Italië. Wij kijken dit EK uit naar meer mooie volkslied momenten.